Kenmerkend Aspect 1

Het voeren van twee wereldoorlogen

Het eerst kenmerkende aspect luidt: Het voeren van twee wereldoorlogen. Nu eerst een beetje uitleg bij het kenmerkende aspect. Dit aspect gaat over het voeren van WO I, van 1914 tot 1918 en het voeren van WO II, van 1939 tot 1945. Beide keren was het Duitsland tegen Frankrijk, Engeland, Rusland en de VS. Beide oorlogen draaiden uit op verlies voor Duitsland. De geallieerden bleken uiteindelijk te sterk.

Een belangrijke persoon die bij dit kenmerkende aspect past is de president van de Verenigde Staten, Woodrow Wilson. Wilson was van 1913 tot 1921 president van de Verenigde Staten. Hij verklaarde, na lang afhouden, de Duitsers in 1917 definitief de oorlog. Waarmee hij de Eerste Wereldoorlog dus ook echt tot een wereldoorlog maakte. Hij wilde voorkomen dat de er een Tweede Wereldoorlog zou uitbreken door middel van de stichting van de Volkenbond. Het plan slaagde, zoals jullie zullen weten, niet. De Volkenbond werd op 25 januari 1919 opgericht en was bedoeld om een einde te maken aan alle oorlogen.

Een gebeurtenis die goed bij dit kenmerkende aspect past is de Slag aan de Somme. Deze slag duurde heel lang en leverde noch Duitsland, noch de geallieerden iets op naast het hoge dodental. Dit is kenmerkend voor de WO I aangezien het een zinloze slag was, WO I was in feite ook een zinloze oorlog aangezien er helemaal niets is bereikt door iemand aan het eind, behalve veel onnodige doden. WO I was ook de eerste echte vernietigingsoorlog, waarbij er nieuwe wapens werden gebruikt, waarmee je snel iemand kon vermoorden. Denk hierbij aan bommen en ver ontwikkelde wapens.

 

Je merkt dat de WOII nog steeds veel impact heeft op de Nederlandse burgers, er wordt nog steeds elk jaar op 4 mei een dodenherdenking gehouden en op 5 mei wordt de bevrijding gevierd. De WOI heeft minder impact, Nederland was namelijk neutraal tijdens deze oorlog.

 

Kenmerkend Aspect 2

De crisis van het wereldkapitalisme

Op donderdag 24 oktober 1929 daalde de aandelen op de beurs in Amerika plotseling drastisch, de Amerikaanse beurs krach. Deze dag wordt ook wel de zwarte donderdag genoemd. De zwarte donderdag had een crisis in het kapitalistische Amerika tot gevolg. Vanwege het dawesplan had deze Amerikaanse gevolgen voor de Europese landen als Duitsland, Groot Brittannië en Frankrijk. Uiteindelijk trof de crisis zelfs de hele wereld. Talloze faillissementen, een sterke daling van de productie/ handel en een enorm grote werkloosheid waren heel kenmerkend voor de periode. De crisis duurde heel lang voort, en stopte pas toen de tweede wereldoorlog van start ging. Een belangrijk persoon die van toepassing is op dit kenmerkend aspect is Hendrik Colijn. Hendrik Colijn was de minister president van Nederland gedurende de crisis en hij had een liberalistisch beleid. Volgens zijn visie (en die van het liberalisme dus) moest de overheid niet in de economie ingrijpen en dus bezuinigen. Het idee er achter was om de prijzen in Nederland zo laag mogelijk te hebben om zo de import van andere landen te stimuleren. Tijdens de crisis heeft de overheid dus ook geen maatregelen genomen. Achteraf gezien was dat een verkeerde keuze.

 

Kenmerkend Aspect 3

Het in de praktijk brengen van de totalitaire ideologieën: communisme en nationaal socialisme

Meteen na WOI werden een linkse en een rechtse totalitaire ideologie belangrijk: communisme in Rusland, fascisme in Italië en nationaalsocialisme in Duitsland. Meteen na WOI werden een linkse en een rechtse totalitaire ideologie belangrijk: communisme in Rusland, fascisme in Italië en nationaalsocialisme in Duitsland. De nationaal-socialistische partij, de NSDAP onder leiding van Hitler, werd al snel de enige toegestane partij in heel Duitsland. Zij kregen eerst veel volgers doordat Duitsland zich in een zware crisis bevond en Hitler beloofde de burgers werk en een betere toekomst. Later werd de NSDAP vooral door terreur en oneerlijke rechtspraak de grootste partij. De NSDAP was ook erg racistisch, de Ariërs, het volk waar Duitsland bij hoorde was superieur en volken als zigeuners en Joden moesten het liefst verdwijnen. Later hielden zij zich daar ook actief mee bezig. Het Communisme werd in Rusland heel populair, deze stroming is ontstaan uit de filosofieën van Karl Marx. Het Communisme kwam vooral op in Rusland, doordat Rusland na de eerste wereldoorlog helemaal failliet was, het communisme werd gezien als de beste uitkomst. Na een burgeroorlog werd het Communisme de belangrijkste stroming van Rusland.

Als voorbeeld een persoon die bij dit kenmerkend aspect past kunnen wij Adolf Hitler nemen, hij was totalitair leider van Nazi-Duitsland en hield de ideologie, het nationaal socialisme aan.

Naast Adolf Hitler kunnen wij ook Stalin noemen, Stalin was vanaf 1929 de alleenheerser over de Sovjet Unie en hij hield de ideologie, het communisme aan, een vijand van het nationaal socialisme.

 

Er zijn nog steeds landen waar de Communistische partij de macht heeft: Cuba China Vietnam Noord-Korea en Laos. (verband met NU) Ook heerst het ‘nationalistische’ vaderlandsliefde nog steeds bij burgers, dit hoeft niet per se slecht te zijn, je ziet dit in Nederland vaak terug als het Nederlands elftal een wedstrijd moet voetballen of Nederlandse topsporters die een gouden medaille winnen bij de Olympische spelen.

 

 

Kenmerkend Aspect 4

De rol van de moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massa-organisaties

Heersers van de totalitaire ideologieën maakten gebruik van propagandamiddelen als radio en televisie en massa-organisaties als de Hitler-Jugend om over het volk te heersen.

Zoals ik al zei is de Hitler-Jugend een voorbeeld van dit kenmerkend aspect, de Hitler-Jugend was een Duitse jeugdbeweging die officieel in 1922 werd opgericht, maar toen nog niet veel voorstelde. Vanaf 1941 moesten alle kinderen  van 10 tot 18 jaar verplicht lid worden van de Hitler-Jugend. De Hitler-Jugend had ook een speciaal meisjesafdeling, namelijk de Bund Deutscher Mädel. De Hitler-Jugend werd voornamelijk gebruikt om omvorming, indoctrinatie en gelijkschakeling van de jeugd te realiseren en om hen geschikt te maken voor de doeleinden die de nazi's nastreefden, zoals onverschrokkenheid, gewetenloosheid en overal inzetbaar ten tijden van oorlog.

Daarnaast is de propagandafilm ‘der Ewige Jude’ een mooi voorbeeld van dit kenmerkend aspect, deze film werd als opdracht van Hitler gemaakt om de mensen te laten geloven dat Joden slecht waren en niet in Duitsland thuis hoorden.

 

Ook nu nog worden er propagandafilms gemaakt, bijvoorbeeld de propagandafilm van Geert Wilders, Fitna en de filmpjes die worden verspreid door de Islamitische staat.

 

 

Kenmerkend Aspect 5

Vormen van verzet tegen West-Europees imperialisme
Na de 1e wereld oorlog ontstaat er in Azië onder invloed van het Nationalisme een verzet tegen het westen. Er ontstaan dan onafhankelijkheidsbewegingen. Japan heeft een hele grote rol gehad in deze onafhankelijkheidsbewegingen. In 1905 was Japan verwikkeld in een oorlog met Rusland. Deze oorlog werd gewonnen door Japan. Vanwege de winst van Japan op Rusland zagen vele Aziatische Nationalisten in dat de Europeanen niet onoverwinnelijk waren. Dit effect op de Aziatische nationalisten werd ook nog versterkt door de oproep van Europese koloniën in het verzet tegen Duitsland. Tijdens het verzet kwamen ze er namelijk achter dat ze niet minderwaardig waren aan de Europese overheersers. Een belangrijk persoon bij dit kenmerk aspect is Mahatma Gandhi. Hij leidde de opstand van India tegen Engeland. Hij deed dit alleen wel op een bijzondere manier. Zijn verzet tegen Engeland was namelijk geweldloos en dit diende later als voorbeeld voor vele andere onafhankelijkheidsbewegingen in verschillende landen. Denk hierbij aan de geweldloze onafhankelijkheidsbewegingen van de Baltische staten tussen 1987 en 1991. Een ander belangrijk persoon was Soekarno en hij was de leider van de onafhankelijkheidsbeweging in Indonesië. Soekarno is een voorbeeld van een persoon die opgeleid is door het westen en die later tegen het kolonialisme gaat vechten.

 

Tegenwoordig heb je ook nog onafhankelijkheidsbewegingen een voorbeeld hiervan is het Catalaans nationalisme. Catalonië probeert onafhankelijk te worden van Spanje.

 

Kenmerkend Aspect 6

Verwoesting op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid bij de burgerbevolking bij oorlogvoering.

Eerst even een introductie bij dit lange aspect. Het betekent eigenlijk dat het door de moderne, ontwikkelde industrie er op grote schaal veel wapens gemaakt konden worden. Toentertijd werd ook niet geschuwd om die wapens te gebruiken, hierdoor vielen veel onschuldige slachtoffers.

Een gebeurtenis die goed bij dit aspect past zijn de Bombardementen op steden (Dresden). Tijdens operatie Seelöwe hadden de Duitsers heel veel Engelse steden langdurig gebombardeerd. Toen de Engelsen aan de beterende hand waren en Duitsland nagenoeg veroverd hadden bombardeerden zij onder andere Dresden. Dit had veel onschuldige slachtoffers en schade tot gevolg. Daarom past deze gebeurtenis zo goed bij het kenmerkende aspect.

Een persoon die goed bij dit aspect past is  Winston Churchill. Mochten jullie die poster in het andere lokaal gezien hebben waarop staat, We wants you, weten dat dit Engelse propaganda was om jonge mannen te lokken om bij het leger te komen vechten tegen de Duitsers. Churchill was hier actief mee bezig. Hij bleef de Engelsen steunen  in de strijd tegen de Duitsers en gaf niet op. Hierdoor is hij ook mede schuldig aan de grootschalige vernietigingen en burgerslachtoffers.

 

Kenmerkend Aspect 7

Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de Joden (Holocaust) 

Het Nationaalsocialisme gaat uit van de superioriteit van het Germaanse ras, het Arische ras. Als Hitler in 1933 aan de macht komt in Duitsland wordt het leven als Jood een stuk lastiger. Het begint met discriminatie alleen vanaf 1941 worden Joden in gebieden waarin Duitsland de macht heeft weggevoerd of systematisch vermoord. Verplichte voorbeelden hierbij zijn de de Neurenberger wetten en de Wannsee-conferentie. Ze hebben respectievelijk gezorgd voor het beperken van de rechten van Joden en de verwijdering van Joden uit de Duitse levensruimte. Een belangrijk begrip rondom dit kenmerkend aspect is: de Einsatzgruppen. Dit waren speciale eenheden van de SS. De Einsatzguppen trokken achter het front mee met de legers. Met als doel de Joden in de veroverde gebieden te vermoorden, zoals in Oekraïne is gebeurd. Dit gebeurde aanvankelijk met kogels en zo zijn er dus al miljoenen Joden vermoord voordat er sprake was van gaskamers. In de Oorlog had je meerder soorten concentratie kampen; vernietigingskampen en werk kampen. Bekende concentratiekampen zijn Auschwitz, Dachau en Vugt. Een belangrijk persoon omtrent dit kenmerk aspect is Anne Frank. Anne Frank is een in Duitsland geboren Jood die later naar Nederland is gevlucht. Tijdens de oorlog is zij ondergedoken, maar uiteindelijk is zij verraden. Gedurende de periode dat ze ondergedoken zat had ze een dagboek geschreven, dat uiteindelijk wereldberoemd is geworden. Anne Frank is overleden toen ze vervoerd werd van Westerbork naar Bergen Belsen.

 

De Holocaust heeft ook nog invloed gehad op huidige problemen in de wereld. Nadat de oorlog was afgelopen gaf Europa de Joden een nieuw stukje land om in te leven. Dit was immers het minste wat ze konden na al de gruweldaden in de 2e wereldoorlog. Hier woonden echter al Palestijnen. Dit heeft geleid tot het conflict tussen de Joden en de Palestijnen. Dit conflict gaat over tot wie dat stuk land toebehoort.

Er is ook nog steeds discriminatie en racisme ook al is dit wettelijk verboden. Vooral in Amerika zie je dit goed terug, waar donkere burgers harder gestraft worden op criminele activiteiten dan blanke burgers.

 

Kenmerkend Aspect 8

De Duitse bezetting van Nederland.

Even wat uitleg bij dit aspect.

De Duitsers speelden de baas over Nederland vanaf mei 1940 tot mei 1945. De mensen in Nederland gingen hier heel anders mee om. Sommige Nederlanders verzetten zich tegen de Duitse overheersing en sommigen deden er aan mee. Dat zal ik even toelichten met een aantal voorbeelden.

Een voorbeeld van samenwerking met de Duitsers is de Loyaliteitsverklaring. Nadat de Duitsers Nederland bezet hadden eisten zij dat de Nederlandse ambtenaren de Loyaliteitsverklaring tekenden om niet ontslagen te worden. Velen deden dit, en dit zagen andere Nederlanders natuurlijk als een samenwerking met de Duitsers. Hier begint die twee splitsing in de bevolking. Sommigen deden mee, sommigen waren tegen.

Een belangrijk persoon uit deze tijd is de leider van de Nederlandse partij die samenwerkte met de Duitsers, de NSB. De leider van de NSB, Anton Mussert werkte samen met de Duitsers. de NSB hielp de Duitsers met het opsporen en vervolgen van Joden en het in de hand houden van de orde op de straten. Mussert werd na de oorlog opgepakt en als landverrader ter dood veroordeeld. Dit is een voorbeeld van collaboratie met de Duitsers in Nederland.

 

verband met eerdere kenmerkende aspecten:

• De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving. Door de Industriële revolutie werd het mogelijk om enorm krachtige wapens te maken. Deze enorm krachtige wapens hebben het mogelijk gemaakt om verwoestingen aan te richten op niet eerder vertoonde schaal. Ook heeft de industriële revolutie ervoor gezorgd dat er makkelijker propaganda en censuur gepleegd konden worden. En er makkelijker gecommuniceerd kon worden op grote afstand.

• De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: nationalisme, liberalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme. Deze opkomst heeft er voor gezorgd dat het nationalisme opkwam en het nationaal-socialisme gevormd heeft kunnen worden. Het nationalisme speel een grote rol bij de onafhaneklijkheidsbewegingen. En de opkomst van het nationaal-socialisme heeft grotendeels gezorgd voor alle ellende in de tweede wereldoorlog. Uiteindelijk heeft het nationalistische gevoel van de nationaal-socialisten (die zichzelf superior vonden aan de Joden) kunnen zorgen voor de genocide van de Joden, naast de inbreng van Hitler zelf.

• De koude oorlog die in het volgende tijdvak aan bod komt is natuurlijk een gevolg van de tweede wereldoorlog. Ook gaat het streven naar onafhankelijkheid verder in tijdvak 10.